Η αύξηση του βάρους στην εμμηνόπαυση είναι ένα συχνό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες αυτής της ηλικίας. Για την αύξηση του βάρους φταίνε κυρίως οι ορμονικές αλλαγές, οι διατροφικές επιλογές και οι μεταβολές στη σύσταση του σώματος. Οι δύο από αυτούς τους παράγοντες είναι τροποποιήσιμοι. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες που μπαίνουν στην εμμηνόπαυση μπορούν να αποφύγουν την αύξηση βάρους, με την υιοθέτηση ορισμένων αλλαγών στον τρόπο ζωής τους.
Ορμονικές αλλαγές στην εμμηνόπαυση
Οι ορμονικές αλλαγές που συνοδεύουν την εμμηνόπαυση είναι η μείωση των οιστρογόνων και η αύξηση των επιπέδων της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης (FSH). Αυτές οι αλλαγές οδηγούν σε ανακατανομή του λιπώδους ιστού στο σώμα. Συγκεκριμένα, σε αυτό το στάδιο της αναπαραγωγικής ηλικίας παρατηρούμε αύξηση της συσσώρευσης του λιπώδους ιστού στην κοιλιακή χώρα αλλά και γύρω από τα σπλάχνα. Αυτή είναι η λεγόμενη «ανδροειδούς τύπου» παχυσαρκία. Επίσης, αυτές οι ορμονικές αλλαγές οδηγούν σε μία μικρή μείωση της ενεργειακής δαπάνης κατά την ηρεμία (μεταβολικός ρυθμός ηρεμίας).
Αλλαγές στη σύσταση του σώματος
Η αλλαγή στη σύσταση του σώματος δεν είναι αποτέλεσμα μόνο των ορμονικών αλλαγών αλλά και της προόδου της ηλικίας. Συγκεκριμένα, μετά τα 30-33 έτη η μυϊκή μάζα του σώματος αρχίζει να φθίνει. Ο ρυθμός με τον οποίο φθίνει είναι ανάλογος του τρόπου ζωής. Έτσι λοιπόν, ένας καθιστικός τρόπος ζωής οδηγεί σε ταχύτερη μείωση της μυϊκής μάζας του σώματος. Όμως, ο μυϊκός ιστός είναι ο κυριότερος μεταβολικά ενεργός ιστός του σώματος. Δηλαδή, είναι αυτός που «καίει» τις περισσότερες θερμίδες στην διάρκεια της ημέρας. Η μείωσή του λοιπόν, αναπόφευκτα οδηγεί σε αύξηση του βάρους εάν η ενεργειακή πρόσληψη μέσω της τροφής παραμείνει σταθερή.
Οι διατροφικές επιλογές και ενεργειακή πρόσληψη καθορίζουν την αύξηση του βάρους στην εμμηνόπαυση
Οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε μέσω των τροφίμων, αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα που καθορίζει το βάρος μας, σε κάθε στάδιο της ζωής μας. Όταν λοιπόν ο μυϊκός ιστός μειώνεται στην εμμηνόπαυση αλλά η θερμιδική πρόσληψη παραμένει ίδια, τότε παρατηρούμε μια μικρή αλλά σταδιακή αύξηση του σωματικού βάρους στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Η αύξηση συνήθως γίνεται με ρυθμό 1-2 κιλά τον χρόνο. Η λύση σε αυτό είναι η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και η αναπροσαρμογή της θερμιδικής πρόσληψης με ένα κατάλληλα διαμορφωμένο διαιτολόγιο.
Αντίσταση στην ινσουλίνη
Η εναπόθεση σπλαχνικού λίπους, οι ορμονικές αλλαγές, η μείωση της μυϊκής μάζας, είναι παράγοντες που προκαλούν αυξημένη αντίσταση του σώματος στη δράση της ινσουλίνης σε αυτό το ηλικιακό στάδιο. Αποτέλεσμα αυτής της αντίστασης, είναι η μείωση της λιπόλυσης και η συσσώρευση επιπλέον λιπώδους ιστού.
Διατροφικά μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο αυτό με τον καταμερισμό των υδατανθράκων στα διάφορα γεύματα της ημέρας. Επίσης, θε πρέπει μα μάθουμε να επιλέγουμε σωστά τους υδατάνθρακες που θα καταναλώσουμε κά. Επίσης, η κατάλληλη άσκηση θα συμβάλλει στην μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη.
Ύπνος και αύξηση βάρους στην εμμηνόπαυση
Κατά την εμμηνόπαυση, πολλές είναι εκείνες οι γυναίκες που βιώνουν διαταραχές στην ποιότητα και τα ωράρια του ύπνου. Είτε δυσκολεύονται να κοιμηθούν, είτε ξυπνούν συχνά στη διάρκεια της νύχτας. Αποτέλεσμα αυτών είναι η εμφάνιση αλλαγών στην έκκριση ορισμένων ορμονών του γαστρεντερικού. Από αυτές μία μας ενδιαφέρει περισσότερο και είναι η γκρελίνη. Η ορμόνη αυτή εκκρίνεται από τον θόλο του στομάχου και είναι η μοναδική ορμόνη του γαστρεντερικού που αυξάνει το αίσθημα της πείνας. Η έκκρισή της είναι μεγαλύτερη τις ώρες που είμαστε ξύπνιοι. Έτσι λοιπόν, οι διαταραχές στην ποιότητα και την διάρκεια του ύπνου, οδηγούν έμμεσα στην αύξηση της, στην αύξηση των καταναλισκόμενων θερμίδων και άρα στην αύξηση του βάρους
