Η διατροφή στο άσθμα μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη εμφάνισης των κρίσεων άσθματος. Επίσης, η σίτιση κατά την νηπιακή, βρεφική και παιδική ηλικία μπορεί να προλάβει την εμφάνιση του άσθματος.
Τι είναι το άσθμα
Το άσθμα είναι ένα νόσημα των πνευμόνων στο οποίο παρατηρούμε αυξημένη αντιδραστικότητα των βρόγχων, με την συνοδεία φλεγμονής των αεραγωγών. Στην εμφάνισή του εμπλέκονται γενετικοί, ανοσολογικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Στους αεραγωγούς των ασθματικών ασθενών παρατηρούμε να συμβαίνουν τα εξής:
- Αυξημένη παραγωγή βλέννης που μπορεί να οδηγήσει στην έμφραξη των αεραγωγών.
- Φλεγμονή και οίδημα των τοιχωμάτων των αεραγωγών.
- Σύσπαση των λείων μυϊκών ινών που υπάρχουν στους αεραγωγούς με τελικό αποτέλεσμα την μείωση της διαμέτρου τους-στένωση.
Αυτά τα ευρήματα οδηγούν σε μείωση του ευχερούς αερισμού των πνευμόνων και τελικά ο ασθενής μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία.
Αλλεργικό και μη αλλεργικό άσθμα
Μπορούμε να διακρίνουμε αδρά το άσθμα σε δύο κατηγορίες, το αλλεργικό και το μη αλλεργικό.
Το αλλεργικό άσθμα είναι συχνότερο και τα συμπτώματα πυροδοτούνται μετά από εισπνοή αλλεργιογόνων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα ακάρεα, η σκόνη, ο καπνός του τσιγάρου, οι τρίχες κατοικίδιων ζώων κά. Αντίθετα, τα συμπτώματα του μη αλλεργικού άσθματος κάνουν την εμφάνισή τους μετά από stress, λοιμώξεις του ωτός, ακόμη και μετά από έντονη άσκηση.
Η συνήθης θεραπεία περιλαμβάνει την χορήγηση κορτικοστεροειδών (κορτιζόνης) είτε συστηματικά, είτε τοπικά με την μορφή εισπνεόμενων αερολυμάτων, ανάλογα με την κρίση του θεράποντος ιατρού.
Οι γενικές αρχές της διατροφής στο άσθμα
Φυτοχημικά και διατροφή στο άσθμα
Βάλε τη σόγια και τα προϊόντα της στην διατροφή σου. Η σόγια περιέχει ισοφλαβόνες για τις οποίες η επιστημονική βιβλιογραφία δείχνει ότι μειώνουν τον αριθμό των ασθματικών κρίσεων.
Γάλα, γιαούρτι και γαλακτοκομικά στο άσθμα
Αύξησε την βιταμίνη D στην διατροφή σου. Πλούσιες πηγές αυτής της βιταμίνης είναι ο κρόκος του αυγού, μικρά ψάρια που μπορούμε να τρώμε μαζί με το κόκκαλο ή ο μπακαλιάρος. Περισσότερες λεπτομέρειες θα βρεις σε παλαιότερο άρθρο μου για τα τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη D.
Τα λιπαρά που κάνουν καλό στο άσθμα
Βελτίωσε την αναλογία μεταξύ των ω-3 και ω-6 λιπαρών της δίαιτας σου. Η αναλογία αυτή καθορίζει την παραγωγή ορισμένων ορμονών (λευκοτριένια) που προκαλούν σύσπαση των μυϊκών ινών των αεραγωγών και μείωση της διαμέτρου τους. Ιδανικά η αναλογία ω3:ω6 στη δίαιτα θα πρέπει να είναι από 1:1 μέχρι 1:3. Αντίθετα, μια μέση Δυτικού τύπου δίαιτα έχει αναλογία 1:12. Τρόφιμα πλούσια σε ω-6 λιπαρά οξέα είναι το ηλιέλαιο, τα καρύδια, τα κάσιους, το τόφου, τα αμύγδαλα, το αβοκάντο, το φυστικοβούτυρο και το καρθαμέλαιο. Αντίθετα, τρόφιμα πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα είναι σχεδόν αποκλειστικά τα ψάρια. Μικρότερες ποσότητες υπάρχουν στον λιναρόσπορο, στους σπόρους τσία, τα καρύδια και τα φασόλια σόγιας.
Τι άλλο πρέπει να προσέξεις στη δίαιτας σου αν έχεις άσθμα
Αρχικά θα πρέπει να ρυθμίσεις το σωματικό σου βάρος. Συγκεκριμένα, η υπερβαρία και η παχυσαρκία στις περισσότερες των περιπτώσεων αυξάνουν την συχνότητα και την βαρύτητα των ασθματικών κρίσεων. Αντίθετα, εξαίρεση αποτελεί ίσως η βρεφική ηλικία στην οποία το αυξημένο βάρος έχει μάλλον ευεργετική επίδραση στις ασθματικές κρίσεις. Σε μεγαλύτερη ηλικία όμως τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα θα πρέπει να προβούν σε απώλεια βάρους με την βοήθεια ενός εξατομικευμένου διαιτολογίου.
Εάν είσαι νέα μητέρα, σίτισε το βρέφος σου με αποκλειστικό θηλασμό για τουλάχιστον 6 μήνες. Ο μητρικός θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης άσθματος στην παιδική ηλικία.
Απέφυγε τροφές που μπορεί να προκαλέσουν μια κρίση άσθματος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τροφές με αλλεργιογόνο δράση όπως οι γαρίδες, τα άνθη ροδόδενδρου που συναντάμε σε ορισμένες ποικιλίες μελιού και τα φύλλα φράουλας που βρίσκουμε στο τσάι.
Ακόμη, ρύθμισε την διατροφή σου κατάλληλα για να μειώσεις τις ανεπιθύμητες ενέργειες των κορτικοστεροειδών. Για παράδειγμα θα πρέπει να αυξήσεις την πρόσληψη ασβεστίου και πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας μέσω της διατροφής σου. Επίσης θα πρέπει να αποφύγεις την υπερβολική κατανάλωση απλών σακχάρων όπως η ζάχαρη και το μέλι.
Αντίστοιχα, οι διατροφικές επιλογές και συνήθειες μπορούν να συμβάλλουν αισθητά στην μειωση της ξηροστομίας, του εμέτου ή της διάρροιας που μπορεί να συνυπάρχουν με το άσθμα. Ιδιαίτερα, η μείωση του όγκου των γευμάτων και η αποφυγή σύγχρονης κατανάλωσης υγρών και στερεών τροφών μειώνουν τα συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης λόγω του έντονου βήχα στην διάρκεια των ασθματικών κρίσεων.
