Στενώσεις του εντέρου και διατροφή: ένα συχνό ζήτημα που αντιμετωπίζουν άτομα που πάσχουν από φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου. Στο άρθρο αυτό θα αναλύσουμε τις βασικές τροποποιήσεις της διατροφής που θα βοηθήσουν άτομα που έχουν στενώσεις του λεπτού εντέρου, κυρίως λόγω κάποιας νόσου.
Τι είναι οι στενώσεις του εντέρου;
Στένωση ονομάζουμε τη μείωση της διαμέτρου του εντερικού αυλού. Το συχνότερο αίτιο τους είναι η φλεγμονή του τοιχώματος του εντέρου. Η διεργασία της φλεγμονής, προσελκύει στο σημείο κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος τα οποία διηθούν το εντερικό τοίχωμα. Η διήθηση αυτή σε συνδυασμό με την φλεγμονή, οδηγούν σταδιακά σε καταστροφή του υγιούς εντερικού ιστού. Έτσι, οδηγούν τελικά σε αντικατάστασή του από ινώδη ιστό.
Ο ινώδης ιστός όμως είναι ανελαστικός και δυσχεραίνει την διέλευση του εντερικού περιεχομένου μέχρι το παχύ έντερο και τελικά τον πρωκτό. Έτσι λοιπόν οι ασθενείς με στενώσεις του λεπτού εντέρου, εμφανίζουν κλινική συμπτωματολογία. Μάλιστα, αυτή δυσκολεύει την καθημερινότητά τους, σε βαθμό που ποικίλει.
Μία ακόμη συχνή αιτία στενώσεων του εντέρου είναι η ύπαρξη ενδοαυλικών μορφωμάτων όπως είναι για παράδειγμα οι ευμεγέθεις πολύποδες.
Η συμπτωματολογία μπορεί να ποικίλει από ήπια δυσφορία μέχρι έντονο πόνο και διαταραχή της συχνότητας και της υφής των κενώσεων. Επίσης, άλλα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλώνει ο ασθενής είναι ο έμετος, ο πυρετός κά.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση διαφέρει ανάλογα με το αίτιο, αλλά ξεπερνά τα όρια αυτού του άρθρου που αφορά κατά βάση τη διατροφική διαχείριση των ασθενών αυτών.
Στενώσεις του εντέρου και διατροφή
Σε περίπτωση στενώσεων του εντέρου, τροποποιούμε την υφή, και την σύσταση της διατροφής. Η ένταση κάθε διατροφικής παρέμβασης που επιλέγουμε κάθε φορά έχει να κάνει με την έκταση και τον βαθμό στένωσης του εντέρου.
Υφή της διατροφής σε περίπτωση στενώσεων
Η υφή της διατροφής μπορεί να είναι υδρική δίαιτα, δίαιτα λεπτόρρευστου ή παχύρρευστου πουρέ, μαλακή, ελαφρά και τέλος ελεύθερη δίαιτα.
Σε περίπτωση που γνωρίζουμε μέσω απεικονιστικών εξετάσεων τον βαθμό και την έκταση της στένωσης, εφαρμόζουμε απευθείας την κατάλληλη δίαιτα. Σε αντίθετη περίπτωση στην οποία οι πληροφορίες που διαθέτουμε δεν είναι σαφείς, ξεκινάμε την σίτιση του ασθενούς συντηρητικά. Εν συνεχεία προχωράμε βασιζόμενοι στην ατομική ανοχή.
Έτσι λοιπόν, ξεκινάμε την σίτιση με την χορήγηση θρεπτικών υγρών όπως σούπες, ζωμοί κρέατος, ελεγχόμενες ποσότητες ελαιολάδου, γάλα, τσάι με την προσθήκη μελιού ή ζάχαρης κά.
Στην συνέχεια και επειδή υπάρχει ο κίνδυνος δυσθρεψίας δοκιμάζουμε την εισαγωγή αλεσμένων θρεπτικών τροφίμων. Διαλέγουμε τρόφιμα που δεν καταλείπουν μεγάλο υπόλειμμα όπως το κρέας και αμυλούχα τρόφιμα ή δημητριακά, αλεσμένα. Επιλέγουμε λευκό ή κόκκινο κρέας χαμηλού λίπους, μακαρόνια, ρύζι, πατάτες και τα αλέθουμε διεξοδικά με την ταυτόχρονη προσθήκη νερού μέχρι να επιτύχουμε την επιθυμητή σύσταση.
Επόμενο βήμα στην θεραπευτική μας προσέγγιση είναι η μαλακή δίαιτα στην οποία πλέον τα τρόφιμα είναι σε μη αλεσμένη μορφή. Αντίθετα, τα μαγειρεύουμε με τέτοιον τρόπο ώστε να διατηρούν μαλακή υφή. Ταυτόχρονα αποκλείουμε από το διαιτολόγιό μας τρόφιμα σκληρά και με μειωμένη υγρασία όπως πχ τα παξιμάδια.
Αφού λοιπόν ο ασθενής ανεχθεί καλά όλες τις παραπάνω διατροφικές τροποποιήσεις, τότε προχωρούμε στην εισαγωγή κανονικών τροφών, μαγειρεμένων με τον συνήθη τρόπο.
Στενώσεις του εντέρου και διατροφή: Σύσταση της διατροφής
Αν και δεν υπάρχουν επίσημες οδηγίες από επιστημονικές εταιρείες για την τροποποίηση της σύστασης της διατροφής, η κλινική εμπειρία μας έχει δείξει ότι οφείλουμε να υιοθετήσουμε μια συντηρητική προσέγγιση.
Έτσι λοιπόν, σε πρώτη φάση, αποκλείουμε από το διαιτολόγιο τρόφιμα υψηλών φυτικών ινών και υπολείμματος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα φρούτα και ιδίως η φλούδες τους, τα λαχανικά, τα αποξηραμένα φρούτα, οι ξηροί καρποί και τα δημητριακά ολικής άλεσης. Προσοχή όμως! Για την αποφυγή διατροφικών ανεπαρκειών φροντίζουμε να υποκαταστήσουμε αυτά τα τρόφιμα με άλλα. Για παράδειγμα αντί για φρούτα συστήνουμε σουρωμένους φυσικούς χυμούς.
Όμως επειδή αυτήν η διατροφή είναι ανεπαρκής, φροντίζουμε να επανεισάγουμε σταδιακά όλα τα τρόφιμα όταν είναι καλά ανεκτά. Για παράδειγμα πριν την εισαγωγή νωπών λαχανικών, εισάγουμε τα καλά βρασμένα και ξεφλουδισμένα λαχανικά χωρίς σπόρους κά.
Το μυστικό της επιτυχίας είναι η εξατομίκευση
Κάθε ασθενής είναι διαφορετικός και έτσι πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε. Μάλιστα, όταν λέω διαφορετικός δεν εννοώ μόνο την πάθηση ή εν προκειμένω την έκταση των στενώσεων. Αντίθετα αναφέρομαι στον ασθενή σαν άνθρωπο. Για παράδειγμα κάποιος ασθενής διαθέτει την οικονομική δυνατότητα να προμηθευτεί από το εμπόριο μεγαλύτερη ποικιλία τροφίμων σε σχέση με κάποιον άλλο. Συνεπώς, ο καλός διαιτολόγος οφείλει να προσεγγίζει κάθε περίπτωση στην ολότητά της και να συντάσσει ένα απόλυτα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής.
