Τροφές που αυξάνουν το ουρικό οξύ, τις οποίες θα πρέπει να αποφεύγετε εάν θέλετε να μειώσετε τα επίπεδά του στο αίμα, είναι κυρίως τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Επίσης, θα πρέπει να αποφύγετε ή να μετριάσετε την κατανάλωση ορισμένων φρούτων και λαχανικών που θα αναλύσω παρακάτω.
Πως αυξάνεται το ουρικό οξύ
Ένας συχνός λόγος συσσώρευσης του ουρικού οξέος, είναι η διατροφή πλούσια σε πουρίνες. Οι πουρίνες είναι ορισμένα από τα τελικά προϊόντα των μεταβολικών διεργασιών διάσπασης των πρωτεϊνών. Από την διάσπαση των πουρινών προκύπτει το ουρικό οξύ. Επίσης, οι νεφροί είναι το όργανο το οποίο είναι υπεύθυνο για την απέκκριση του ουρικού οξέως από το αίμα. Φυσιολογικά, η απέκκρισή του μέσω των ούρων που παράγουν οι νεφροί, είναι επαρκής. Αντίθετα, όταν ο οργανισμός του ανθρώπου, υπερπαράγει ουρικό οξύ με τον τρόπο που προαναφέραμε, τότε αυξάνει η ποσότητα ουρικού στην κυκλοφορία του αίματος.
Οι λόγοι που οδηγούν σε αυτή τη δυσλειτουργία είναι πολλοί. Οι σημαντικότεροι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί είναι η παχυσαρκία, ορισμένα νοσήματα των νεφρών και αρκετά φάρμακα με διουρητική και ανοσοκατασταλτική δράση.
Στην περίπτωση που οι νεφροί δεν απεκκρίνουν ικανοποιητικά την παραγόμενη ποσότητα ουρικού οξέος, το άτομο πρέπει να ακολουθήσει ειδική διατροφή. Η διατροφή αυτή, είναι φτωχή σε πουρίνες και περιορισμένη σε πρωτεΐνες.
Τι είναι η υπερουριχαιμία
Υπερουριχαιμία ονομάζουμε την αύξηση της συγκέντρωσης του ουρικού οξέως στο αίμα, πέραν των φυσιολογικών ορίων. Για την αύξηση του ουρικού οξέως, κατά την διαγνωστική διερεύνηση, αναζητούμε είτε αίτια αυξημένης παραγωγής του είτε αίτια μειωμένης απέκκρισής του μέσω των νεφρών.
Τροφές που αυξάνουν το ουρικό οξύ τις οποίες πρέπει να περιορίσετε ή να αποφύγετε
Νο1 τροφή πλούσια σε πρωτεΐνες είναι το κρέας και τα προϊόντα του. Επίσης, τα σπλάχνα των ζώων όπως για παράδειγμα το συκώτι, οι νεφροί και όλα τα υπόλοιπα γνωστά και ως «γλυκάδια» έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε πουρίνες. Επιπλέον, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα κόκκινα κρέατα όπως το χοιρινό ή το μοσχαρίσιο, έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε πουρίνες. Συνεπώς, η κατανάλωσή τους καλό είναι να περιοριστεί. Αντίθετα, το κοτόπουλο και τα λευκά κρέατα έχουν μικρότερη περιεκτικότητα. Άρα λοιπόν, είναι οι πηγές πρωτεϊνών που θα πρέπει να προτιμήσετε.
Ψάρια και θαλασσινά, είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία. Τα θαλασσινά, δηλαδή μαλάκια και οστρακοειδή έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα πουρινών σε σχέση με τα ψάρια. Άρα λοιπόν, θα πρέπει να καταναλώνετε με μέτρο τρόφιμα όπως τα καβούρια, οι σουπιές, τα χταπόδια, οι γαρίδες κτλ. Αντίθετα, τα ψάρια είναι πιο ασφαλή ως προς την κατανάλωση τους σχετικά με τα επίπεδα πουρινών και καλό είναι να τα προτιμάτε. Μην ξεχνάτε όμως πως είναι πλούσια πηγή πρωτεϊνών. Έτσι λοιπόν δεν θα πρέπει να τα καταναλώνετε σε υπερβολικές ποσότητες.
Έπειτα, αναφορικά με τα φρούτα και τα λαχανικά, κατά κανόνα είναι φτωχές πηγές πουρινών. Υπάρχουν όμως μερικές εξαιρέσεις που πρέπει να γνωρίζετε. Συγκεκριμένα, τα λαχανικά που περιέχουν σχετικά μεγάλες ποσότητες πουρινών είναι τα μανιτάρια, τα φασόλια και οι φακές, τα κραμβοειδή (μπρόκολο, κουνουπίδι), η μελιτζάνα, το σπανάκι καθώς επίσης και ο αρακάς.
Αντίστοιχα, φρούτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες είναι τα αποξηραμένα φρούτα, οι μπανάνες, τα μήλα, τα ακτινίδια και ο ανανάς.
Τροφές που αυξάνουν το ουρικό οξύ: δύο ειδικές περιπτώσεις
Διατροφική μαγιά: Υπάρχει σε τρόφιμα όπως οι πίτες αλλά και σε ποτά όπως η μπύρα. Άρα λοιπόν, θα πρέπει να έχετε στο νου σας πως αυτά τα τρόφιμα που την περιέχουν καλό είναι να τα περιορίσετε στο διαιτολόγιο σας. Ακόμη, ένα τρόφιμο της καθημερινότητας που καταναλώνουμε σε αρκετά μεγάλες ποσότητες και περιέχει μαγιά είναι το ψωμί.
Μπύρα: Γενικά το αλκοόλ οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων ουρικού οξέος. Ειδικότερα, την μεγαλύτερη αύξηση παρατηρούμε μετά την κατανάλωση μπύρας. Άρα λοιπόν, θα πρέπει να περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ και να αποφύγετε την κατανάλωση μπύρας.
Τι μπορεί να προκαλέσει το αυξημένο ουρικό οξύ
Το ουρικό οξύ όταν υπάρχει σε αυξημένες συγκεντρώσεις, έχει την ιδιότητα να σχηματίζει κρυστάλλους. Αυτούς τους κρυστάλλους τους απαντούμε κυρίως μέσα και γύρω από τις αρθρώσεις και προκαλούν φλεγμονή, πόνο και πρήξιμο. Την κατάσταση αυτή, την ονομάζουμε ουρική αρθρίτιδα ή ποδάγρα.
Η ουρική αρθρίτιδα προσβάλλει συνήθως άνδρες ηλικίας 40-50 ετών ή ηλικιωμένους που λαμβάνουν φάρμακα με διουρητική δράση. Αντίθετα, είναι σπάνια σε προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Κατά την διάρκεια ενός επεισοδίου ουρικής αρθρίτιδας, οι προσβεβλημένες αρθρώσεις εμφανίζουν οίδημα, είναι εξαιρετικά επώδυνες ενώ παράλληλα παρατηρούμε ερυθρότητα. Συχνότερα μάλιστα, προσβάλλει την άρθρωση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού (μεταταρσιοφαλαγγική). Βέβαια, δεν εμφανίζουν ουρική αρθρίτιδα όλοι οι ασθενείς με αυξημένη συγκέντρωση ουρικού οξέος (υπερουριχαιμία).
