Η διατροφή στην γαστρεντερίτιδα έχει δύο βασικές αρχές. Αρχικά τροποποίηση της ποσότητας και του είδους των φυτικών ινών και έπειτα αύξηση της προσλαμβανόμενης ποσότητας υγρών.
Φυτικές ίνες και διατροφή στην γαστρεντερίτιδα
Όπως έχουμε πει και σε προηγούμενα άρθρα, διακρίνουμε τις φυτικές ίνες σε δύο κατηγορίες. Αυτές είναι οι διαλυτές και οι αδιάλυτες. Οι αδιάλυτες ίνες δεν απορροφούν νερό/υγρά στον εντερικό σωλήνα και έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων. Με τον τρόπο αυτό επιταχύνουν την διέλευση του εντερικού περιεχομένου και κατά συνέπεια μπορούν να επιδεινώσουν το σύμπτωμα της διάρροιας. Άρα λοιπόν θα πρέπει να τις περιορίσουμε στη διατροφή μας στην περίπτωση της γαστρεντερίτιδας. Τις συναντούμε σε τρόφιμα όπως τα δημητριακά προϊόντα ολικής άλεσης, οι ξηροί καρποί, τα όσπρια κά.
Αντίθετα, οι διαλυτές φυτικές ίνες έχουν την ικανότητα να προσροφούν νερό/υγρά στον γαστρεντερικό σωλήνα. Έτσι λοιπόν μπορούν να αυξήσουν την συνεκτικότητα των κοπράνων και να μετριάσουν το σύμπτωμα της διάρροιας και τις επισκέψεις στην τουαλέτα. Διαλυτές φυτικές ίνες συναντούμε στην βρώμη, τον αρακά, τα καρότα, τα μήλα κά.
Σε περίπτωση γαστρεντερίτιδας περιορίζουμε την λακτόζη της διατροφής
Κάνουμε αυτή τη διατροφική τροποποίηση διότι το ένζυμο που διασπά την λακτόζη (λακτάση) βρίσκεται στην επιφάνεια του εντερικού βλεννογόνου. Συνεπώς, είναι από τα πρώτα που επηρεάζονται από την διάρροια. Δηλαδή, μειώνεται η ποσότητα του ενζύμου λακτάσης που βρίσκεται στην επιφάνεια των εντερικών λαχνών. Για να αναπληρωθεί η ποσότητα αυτή θα πρέπει να παρέλθουν κάποιες ημέρες μετά την παύση των συμπτωμάτων.
Έτσι λοιπόν για τις πρώτες ημέρες περιορίζουμε την καταναλισκόμενη ποσότητα γαλακτοκομικών που περιέχουν λακτόζη. Θα πρέπει όμως να αναπληρώσουμε τα θρεπτικά συστατικά αυτών των τροφίμων με άλλα τρόφιμα παρόμοιας θρεπτικής αξίας όπως πχ φυτικά γάλατα ή προϊόντα χωρίς λακτόζη. Προσοχή όμως διότι δεν έχουν όλα τα φυτικά γάλατα και γαλακτοκομικά προϊόντα ανάλογη θρεπτική αξία με τα ζωικά. Σε αυτή την περίπτωση η συνεδρία με έναν Διαιτολόγο-Διατροφολόγο θα σας βοηθήσει να βρείτε τα κατάλληλα προϊόντα και να τα εντάξετε σωστά στο καθημερινό σας διαιτολόγιο.
Η επανεισαγωγή των γαλακτοκομικών προϊόντων στη διατροφή αρχίζει μετά την ύφεση των συμπτωμάτων της γαστρεντερίτιδας. Για παράδειγμα ξεκινάμε με το γιαούρτι και αφήνουμε το γάλα για μεταγενέστερο στάδιο. Η ορθή και δομημένη επανεισαγωγή θα βοηθήσει στην πρόληψη συμπτωμάτων δυσαπορρόφησης και πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα. Σε αντίθετη περίπτωση, η βεβιασμένη επανεισαγωγή του γάλακτος είναι πιθανόν να παρατείνει το σύμπτωμα της διάρροιας, του μετεωρισμού (φούσκωμα) κτλ.
Γενικές αρχές της διατροφής στη γαστρεντερίτιδα
Περιορίζουμε ελαφρώς την κατανάλωση λιπών
Το λίπος συνεισφέρει σημαντικά στην ημερήσια προσλαμβανόμενη ενέργεια. Στην περίπτωση της γαστρεντερίτιδας όμως η υπερβολική πρόσληψη λίπους μπορεί να μην είναι καλά ανεκτή. Συνεπώς θα πρέπει να μετριάσουμε την πρόσληψή του χωρίς να το αποφύγουμε εντελώς ακολουθώντας μια άλιπο δίαιτα.
Δεν έχουν θέση στη διατροφή στη γαστρεντερίτιδα όλα τα μπαχαρικά
Μπαχαρικά και καρυκεύματα με έντονη γεύση ή καυτερά καλό είναι να τα αποφύγουμε όσο βιώνουμε συμπτώματα γαστρεντερίτιδας, διότι μπορεί να ερεθίσουν τον βλεννογόνο του γαστρεντερικού συστήματος.
Η ενυδάτωση είναι το Α και το Ω στην γαστρεντερίτιδα
Στην διάρκεια της ημέρας πρέπει να μεριμνήσουμε ώστε να καταναλώνουμε επαρκείς ποσότητες μη καφεϊνούχων υγρών. Με τον τρόπο αυτό θα αναπληρώσουμε τις απώλειες υγρών λόγω εμέτου ή διάρροιας. Το σκέτο νερό όμως δεν είναι πάντα αρκετό. Για τον λόγο αυτό, είναι καλό να προσθέσουμε και ροφήματα που περιέχουν ηλεκτρολύτες όπως οι σουρωμένοι χυμοί φρούτων, ορισμένα ενεργειακά ποτά κά.
