Η κόκκινη μαγιά του ρυζιού ή μαγιά κόκκινου ρυζιού και χοληστερόλη – μπορεί να την μειώσει; Ναι φυσικά και μπορεί! Γι’ αυτό άλλωστε και είναι ένα τροφοφάρμακο! Η πρόσληψή της όμως θα πρέπει να γίνεται κατόπιν υπόδειξης ειδικού.
Κάποιοι το λένε μαγιά κόκκινου ρυζιού, κάποιοι κόκκινη μαγιά του ρυζιού , κάποιοι ακόμα και κόκκινη μαγιά ζύμωσης. Όπως και να το ονομάσουμε είναι η αποικία του μύκητα Monascus purpureus που αναπτύσσεται στην επιφάνεια του λευκού ρυζιού. Το να ακριβολογούμε βέβαια έχει και αυτό την αξία του όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενο άρθρο.
Κόκκινη μαγιά του ρυζιού: σε τι μορφές την βρίσκουμε
Στην Κινεζική ιατρική χρησιμοποιείται μίγμα κόνεος μαγιάς και ρυζιού. Δηλαδή, η κονιορτοποίηση (δημιουργία σκόνης) του λευκού ρυζιού στην επιφάνεια του οποίου έχει αναπτυχθεί ο μύκητας, οδηγεί στη δημιουργία του «θεραπευτικού μίγματος».
Στις Δυτικές κοινωνίες τα πράγματα είναι ως συνήθως πιο περίπλοκα, τυποποιημένα, ίσως και ασφαλή! Η κόκκινη μαγιά του ρυζιού κυκλοφορεί κατά κανόνα σε μορφή συμπληρώματος διατροφής. Διατίθεται σε μορφή δισκίων ή σε σιρόπι και καταναλώνεται από του στόματος.
Μαγιά κόκκινου ρυζιού και χοληστερόλη-πως την επηρρεάζει;
Ο μύκητας Monascus purpureus, παράγει μία ουσία με το όνομα μονακολίνη Κ, η οποία προσομοιάζει στην λοβαστατίνη σε δομή και δράση. Αναστέλλει δηλαδή ένα ένζυμο (HMG-CoA αναγωγάση) και «εξαναγκάζει» τα κύτταρα του ήπατος να χρησιμοποιήσουν την χοληστερόλη που κυκλοφορεί στο αίμα. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται η χοληστερόλη του αίματος.
Η κόκκινη μαγιά συμβάλει στη μείωση της συγκέντρωσης της ολικής χοληστερόλης (T-CHOL) και της LDL χοληστερόλης (LDL-CHOL) στο αίμα. Έχει δηλαδή παρόμοια δράση με τα φάρμακα που ονομάζονται στατίνες και χρησιμοποιούνται με στόχο την μείωση της ολικής και LDL χοληστερόλης. Επίσης, ελπιδοφόρα (αλλά αβέβαια ακόμα!) είναι τα αποτελέσματα που δείχνουν ότι μπορεί να έχει κάποια θετική επίδραση στα επίπεδα της HDL χοληστερόλης. Στο σημείο αυτό οι γνώστες του θέματος θα εγείρουν επιπλέον αντιρρήσεις στις οποίες θα ρωτούν: «γιατί να εστιάζουμε στα επίπεδα HDL χοληστερόλης και όχι στον αριθμό των HDL2 και HDL3 σωματιδίων αφού το καρδιαγγειακό όφελος σχετίζεται περισσότερο με τον απόλυτο αριθμό τους;». Συμφωνώ και αναρωτιέμαι και εγώ.
Εκτός όμως από την υπολιπιδαιμική δράση της, φαίνεται να εμφανίζει και άλλες πλειοτροπικές δράσεις. Φαίνεται δηλαδή ότι βελτιώνει τη λειτουργία του ενδοθηλίου των αγγείων, ασκεί αντιϋπερτασική και πιθανώς και αντιφλεγμονώδη δράση.
Ανεπιθύμητες δράσεις κόκκινης μαγιάς του ρυζιού
Οι ανεπιθύμητες δράσεις από τη λήψη της κόκκινης μαγιάς προσοιμοιάζουν γενικά με εκείνες των στατινών. Ενδέχεται δηλαδή να εμφανιστούν διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος, κεφαλαλγία, ζάλη και οπισθοστερνικό αίσθημα καύσου.
Σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί διαταραχή της λειτουργίας του ήπατος με αύξηση των ηπατικών ενζύμων ή ακόμη και μυοπάθεια (συνήθως ραβδομυόλυση). Η ταυτόχρονη λήψη φαρμάκων που αναστέλλουν τη δράση ενός συγκεκριμένου ηπατικού ενζύμου (CYP3A4) όπως π.χ. η ερυθρομυκίνη, πιθανόν να επιδεινώσουν την ένταση των ανεπιθύμητων δράσεων. Παρόμοια είναι και η εξέλιξη εάν ταυτόχρονα με την κόκκινη ζύμη λαμβάνεται χυμός/φρούτο γκρέϊπφρουτ ή άλλων στατινών.
Η λήψη της αντενδείκνυται κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό, όπως άλλωστε συμβαίνει και με τις στατίνες.
Αλληλεπιδράσεις: άλλα φάρμακα, μαγιά κόκκινου ρυζιού και χοληστερόλη
Η κόκκινη μαγιά αλληλεπιδρά με φάρμακα, βότανα και άλλα τρόφιμα. Συγκεκριμένα η κατανάλωσή της θα πρέπει να αποφεύγεται ή να γίνεται με προσοχή:
-Σε περίπτωση λήψης αλκοόλ, διότι υπάρχει πιθανότητα πρόκλησης ηπατικής βλάβης.
-Εάν ακολουθείται ανοσοκατασταλτική αγωγή με κυκλοσπορίνη ή σε άτομα που λαμβάνουν αγωγή με γεμφιπροζίλη για θεραπεία υπερτριγλυκεριδαιμίας, διότι η ταυτόχρονη λήψη τους φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μυοπάθειας. Επίσης, αυξημένη είναι η πιθανότητα εμφάνισης μυοπάθειας από την ταυτόχρονη λήψη συμπληρώματος νιασίνης.
-Εάν ο ασθενής λαμβάνει ροφήματα κτλ που περιέχουν βότανο του Αϊ-Γιάννη, διότι μειώνεται η υπολιπιδαιμική δράση της μαγιάς.
Πότε χορηγείται η κόκκινη μαγιά του ρυζιού;
Η λήψη συμπληρωμάτων για την θεραπεία νόσων είναι σε γενικές γραμμές επισφαλής για λόγους που έχουμε εξηγήσει σε προηγούμενο άρθρο εδώ. Παρόλα αυτά, στην περίπτωση της υπερχοληστερολαιμίας και εάν συνυπάρχει κακή ανοχή των στατινών ή των φιμπρατών από τον ασθενή, μπορεί ως εναλλακτική να χρησιμοποιηθεί η κόκκινη μαγιά του ρυζιού. Πάντα όμως αυτό θα πρέπει να γίνεται καθ’ υπόδειξη ειδικού και να συνοδεύεται από υγιεινοδιαιτητικά μέτρα, τα οποία είναι και η παρέμβαση πρώτης γραμμής που λαμβάνουν οι δυσλιπιδαιμικοί ασθενείς.
