Συνήθη λάθη στη διατροφική φροντίδα του Συνδρόμου Ευερεθίστου Εντέρου τα οποία θα πρέπει να αποφύγεις αφορούν τόσο το είδος των τροφίμων που καταναλώνεις όσο και το πώς τα καταναλώνεις. Δηλαδή,αφορούν το διατροφικό και το γευματικό πρότυπο που εφαρμόζεις.
Η διατροφική θεραπεία του Συνδρόμου Ευερεθίστου Εντέρου είναι η δίαιτα χαμηλή σε FODMAP ή αλλιώς ζυμώσιμους ολιγο-, δι-, μονο-σακχαρίτες και πολυόλες. Την συγκεκριμένη δίαιτα την έχω περιγράψει πιο αναλυτικά σε προηγούμενο άρθρο. Για αυτό λοιπόν, στο άρθρο αυτό θα αναλύσω ορισμένα από τα συνηθέστερα λάθη που κάνουν στη διατροφή τους οι άνθρωποι που υποφέρουν από το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου.
Πως θα καταλάβεις ποια τρόφιμα προκαλούν συμπτώματα
Καταναλώνεις ένα γεύμα πχ κοτόπουλο με πατάτες φούρνου και μετά το γεύμα παρατηρείς ότι την εμφάνιση συμπτωμάτων. Μην βιαστείς να ενοχοποιήσεις το κοτόπουλο ή τις πατάτες για τα συμπτώματα που βιώνεις.
Όπως είπα και στο προηγούμενο άρθρο, το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου είναι μια λειτουργική πάθηση του παχέος εντέρου. Δηλαδή, τα συμπτώματα τα προκαλούν οι τροφές που έχουν ήδη φθάσει στο παχύ έντερο. Και για να φτάσει η τροφή από το στόμαχο στο παχύ έντερο χρειάζονται συνήθως περίπου 8 ώρες. Οπότε, δεν είναι το γεύμα με το κοτόπουλο και τις πατάτες που προκάλεσε τα συμπτώματα αλλά κάποιο άλλο γεύμα που κατανάλωσες τουλάχιστον 8 ώρες πριν.
Παρόλα αυτά, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ή να είναι πιο έντονα μετά το συγκεκριμένο γεύμα, γιατί η κατανάλωσή του προκαλεί την εμφάνιση του γαστρο-κολικού αντανακλαστικού. Ενός αντανακλαστικού το οποίο ενεργοποιείται αρχικά με την είσοδο τροφής στον στόμαχο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την διέγερση της κινητικότητας ενός τμήματος του παχέος εντέρου, το κόλον.
Είδος τροφίμων
Στην δίαιτα χαμηλή σε FODMAP, περιορίζουμε την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε αυτούς του υδατάνθρακες. Όμως, δεν μπορούμε να αποφύγουμε εντελώς την κατανάλωσή τους. Εξάλλου, κάτι τέτοιο δεν αυξάνει την αποτελεσματικότητά της. Αντίθετα, περιορίζει ακόμη δραστικότερα την ποικιλία της διατροφής και αυξάνει τον κίνδυνο διατροφικών ελλείψεων.
Όμως, για την καλή εφαρμογή της δίαιτας ένας εκπαιδευμένος και έμπειρος διαιτολόγος υπολογίζει την ποσότητα των FODMAP σε κάθε τρόφιμο και συνθέτει ένα γεύμα με περιεκτικότητα τέτοια που να μην προκαλεί συμπτώματα. Εάν ξεπεράσεις την ποσότητα αυτή τότε αυξάνεις την πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων.
Ας το εξηγήσω λίγο καλύτερα με ένα παράδειγμα. Η πατάτες είναι ένα τρόφιμο καλά ανεκτό στη δίαιτα χαμηλή σε FODMAP. Όμως αυτό ισχύει για μια συγκεκριμένη ποσότητα πατάτας πχ 1-2 μικρές. Εάν καταναλώσεις όμως μεγαλύτερη από αυτή την ποσότητα πχ 4 μικρές, τότε είναι πολύ πιθανόν να βιώσεις τα συμπτώματα του Ευερεθίστου Εντέρου.
Όγκος γευμάτων
Η δίαιτα χαμηλή σε FODMAP δεν έχει να κάνει μόνο με το είδος των τροφίμων. Έχει να κάνει και με τον όγκο των γευμάτων. Δυστυχώς, αυτό την κάνει ακόμη πιο περιοριστική αλλά είναι η μόνη αποτελεσματική διατροφική παρέμβαση για την ύφεση των συμπτωμάτων.
Ένα γεύμα αυξημένου όγκου, διεγείρει περισσότερο την κινητικότητα του γαστρεντερικού συστήματος σε σχέση με ένα γεύμα μικρότερου όγκου. Εάν λοιπόν λάβεις υπόψη και την «υπερ-αντιδραστικότητα» του εντέρου στο Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, αντιλαμβάνεσαι ότι μεγάλα γεύματα μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα. Θα πρέπει λοιπόν να φροντίσεις να τρως μικρότερα γεύματα. Έτσι και δεν θα πεινάς αλλά και δεν θα βιώνεις τα συμπτώματα του συνδρόμου.
Κρυφές πηγές FODMAP
Υπάρχουν τρόφιμα που αντιλαμβάνεσαι ότι προκαλούν συμπτώματα. Τι συμβαίνει όμως με αυτά που έχουν FODMAP και η κατανάλωσή τους σου διαφεύγει;
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι τσίχλες που θα μασήσεις σε μια βιαστική/αγχώδη στιγμή της ημέρας. Οι τσίχλες χωρίς ζάχαρη μπορεί να έχουν ως γλυκαντική ύλη πολυόλες (σορβιτόλη, μανιτόλη, ξυλιτόλη κτλ) οι οποίες προκαλούν την εκδήλωση συμπτωμάτων. Όμως η κατανάλωση μιας τσίχλας είναι κάτι που διαφεύγει της προσοχής πολλών ατόμων με Ευερέθιστο Έντερο. Έτσι λοιπόν, αποδίδουν λανθασμένα την έξαρση των συμπτωμάτων σε κάποιο τρόφιμο και όχι στην τσίχλα.
Με λίγα λόγια, θα πρέπει να ασχοληθείς λεπτομερώς με τη διατροφή σου για να εφαρμόσεις την δίαιτα χαμηλή σε FODMAP με επιτυχία. Φυσικά σε αυτό είναι πολύτιμη η βοήθεια και η καθοδήγηση ενός διαιτολόγου με εμπειρία στην εφαρμογή της δίαιτας αυτής.
